Welcome NAAC PEER TEAM: 16/06/2025

Read More

संभाजी महाराज राज्याभिषेक दिन: 16/01/2025

संभाजी महाराज, छत्रपती शिवाजी महाराजांचे ज्येष्ठ पुत्र, हे केवळ एक पराक्रमी योद्धा नव्हते, तर एक कुशल प्रशासक, विद्वान आणि धर्मनिष्ठ शासकही होते. त्यांचा राज्याभिषेक दिन हा महाराष्ट्राच्या इतिहासातील एक महत्त्वाचा दिवस आहे, जो शौर्य, स्वाभिमान आणि स्वराज्याच्या रक्षणासाठी केलेल्या बलिदानाचा उत्सव म्हणून साजरा केला जातो.

१६ जानेवारी १६८१ रोजी रायगडावर संभाजी महाराजांचा राज्याभिषेक झाला. हा दिवस केवळ एका व्यक्तीचा राज्याभिषेक नव्हता, तर एका नव्या पर्वाची सुरुवात होती. छत्रपती शिवाजी महाराजांच्या निधनानंतर स्वराज्याची धुरा समर्थपणे सांभाळण्याची जबाबदारी संभाजी महाराजांवर आली होती. अत्यंत कठीण परिस्थितीत, मुघलांचे प्रचंड सैन्य आणि अंतर्गत शत्रूंचा सामना करत त्यांनी स्वराज्याचे रक्षण केले.

संभाजी महाराजांचा कार्यकाळ हा संघर्षमय होता. त्यांनी आपल्या अल्पशा कारकिर्दीत अनेक लढाया जिंकल्या आणि स्वराज्याची सीमा सुरक्षित ठेवली. त्यांची मुघलांविरुद्धची झुंज इतिहासात अजरामर आहे. त्यांनी आपल्या पराक्रमाने औरंगजेबाला सळो की पळो करून सोडले होते. त्यांच्या शौर्याची गाथा आजही आपल्याला प्रेरणा देत आहे.

संभाजी महाराजांचे केवळ शौर्यच नव्हे, तर त्यांची विद्वत्ताही असामान्य होती. ते अनेक भाषांचे ज्ञाते होते आणि त्यांनी 'बुधभूषण' आणि 'नायिकाभेद' यांसारख्या ग्रंथांची रचना केली. त्यांच्या प्रशासकीय कौशल्याचीही इतिहासात नोंद आहे. त्यांनी प्रजेच्या हिताचे अनेक निर्णय घेतले आणि सुशासन स्थापित केले.

संभाजी महाराजांचा राज्याभिषेक दिन हा त्यांच्या शौर्याचा, त्यागाचा आणि स्वराज्यावरील निष्ठेचा उत्सव आहे. हा दिवस आपल्याला त्यांच्याकडून प्रेरणा घेण्यास आणि त्यांच्या कार्याचा आदर करण्यास प्रवृत्त करतो. त्यांच्या बलिदानाला आणि योगदानाला स्मरण करून आपण त्यांच्याकडून शौर्य, स्वाभिमान आणि धर्मनिष्ठा शिकतो. आजच्या पिढीला त्यांच्या जीवनचरित्रातून प्रेरणा मिळावी आणि त्यांच्या कार्याचा वारसा पुढे चालवावा, हीच खरी त्यांना आदरांजली ठरेल.

जय शंभूराजे!

Read More

National Startup Day of INDIA: 16/01/2025

National Startup Day in India is an annual celebration held on January 16th to commemorate the launch of the Startup India initiative by Prime Minister Narendra Modi in 2016. This day serves as a platform to recognize the contributions of startups to the Indian economy and to inspire aspiring entrepreneurs. The Startup India initiative has been instrumental in fostering a supportive environment for startups through various policy changeqs, funding schemes, and infrastructure development. As a result, India has witnessed a remarkable growth in its startup ecosystem, with over 1.5 lakh startups currently contributing to the nation's economic progress and technological advancement

भारतातील राष्ट्रीय स्टार्टअप दिवस हा १६ जानेवारी रोजी साजरा केला जाणारा वार्षिक उत्सव आहे. २०१६ मध्ये पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी सुरू केलेल्या 'स्टार्टअप इंडिया' उपक्रमाच्या स्मरणार्थ हा दिवस आयोजित केला जातो. हा दिवस भारतीय अर्थव्यवस्थेमध्ये स्टार्टअप्सच्या योगदानाला मान्यता देण्यासाठी आणि इच्छुक उद्योजकांना प्रेरणा देण्यासाठी एक व्यासपीठ म्हणून काम करतो. 'स्टार्टअप इंडिया' उपक्रम विविध धोरणात्मक बदल, निधी योजना आणि पायाभूत सुविधांच्या विकासामुळे स्टार्टअप्ससाठी एक सहाय्यक वातावरण निर्माण करण्यात मोलाचा ठरला आहे. परिणामी, भारताने आपल्या स्टार्टअप परिसंस्थेमध्ये उल्लेखनीय वाढ अनुभवली आहे, सध्या १.५ लाखांहून अधिक स्टार्टअप्स देशाच्या आर्थिक प्रगती आणि तांत्रिक प्रगतीमध्ये योगदान देत आहेत.

Ref: https://pib.gov.in/PressReleaseIframePage.aspx?PRID=2093125

Read More

राज्य क्रीडा दिवस: 15/01/2025

 

महाराष्ट्र राज्यासाठी १५ जानेवारी हा दिवस विशेष महत्त्वाचा आहे. याच दिवशी आपण 'राज्य क्रीडा दिन' साजरा करतो. ऑलिम्पिकवीर खाशाबा जाधव यांच्या जन्मदिवसाचे औचित्य साधून हा दिवस क्रीडा दिन म्हणून साजरा करण्याची घोषणा मुख्यमंत्री एकनाथ शिंदे यांनी केली. खाशाबा जाधव हे स्वतंत्र भारताचे पहिले वैयक्तिक ऑलिम्पिक पदक विजेते होते. त्यांनी १९५२ च्या हेलसिंकी ऑलिम्पिकमध्ये कुस्तीमध्ये कांस्यपदक जिंकून इतिहास रचला. त्यांच्या या अतुलनीय योगदानाला आदराने स्मरण करण्यासाठी आणि त्यांच्याकडून प्रेरणा घेण्यासाठी महाराष्ट्र शासन त्यांच्या जन्मदिवशी 'राज्य क्रीडा दिन' साजरा करते.

क्रीडा दिनाच्या निमित्ताने, राज्यातील क्रीडा परंपरा आणि खेळाडूंचा गौरव केला जातो. विविध क्रीडा स्पर्धांचे आयोजन केले जाते, शाळा-कॉलेजांमध्ये खेळांचे महत्त्व सांगितले जाते आणि लोकांना शारीरिक तंदुरुस्ती राखण्यासाठी प्रोत्साहन दिले जाते. हा दिवस केवळ एक उत्सव नसून, राज्यातील क्रीडा संस्कृतीला चालना देण्याचा एक प्रयत्न आहे.

खाशाबा जाधव यांनी अत्यंत प्रतिकूल परिस्थितीतही ऑलिम्पिकमध्ये पदक मिळवून देशाचे नाव रोशन केले. त्यांची जिद्द, चिकाटी आणि कठोर परिश्रम हे आजच्या पिढीसाठी प्रेरणास्त्रोत आहेत. 'राज्य क्रीडा दिना'च्या माध्यमातून त्यांच्या या गुणांचा आणि कार्याचा प्रसार करणे हे आपले कर्तव्य आहे.

या 'राज्य क्रीडा दिनी', आपण सर्वांनी खेळाला आपल्या जीवनाचा एक भाग बनवण्याचा संकल्प करूया. शारीरिक आणि मानसिक आरोग्यासाठी खेळ अत्यंत आवश्यक आहेत. चला, खाशाबा जाधव यांच्याकडून प्रेरणा घेऊन, एक सशक्त आणि निरोगी महाराष्ट्र घडवूया!

Read More

भारतीय सेना दिवस: 15/01/2025

भारतीय सेना दिवस दरवर्षी १५ जानेवारी रोजी साजरा केला जातो. हा दिवस Field Marshal Kodandera Madappa Cariappa (के.एम. करिअप्पा) यांच्या सन्मानार्थ साजरा केला जातो, ज्यांनी १९४९ साली याच दिवशी ब्रिटिश जनरल फ्रान्सिस बुचर यांच्याकडून भारतीय सेनेचे पहिले कमांडर-इन-चीफ म्हणून सूत्रे स्वीकारली होती. हा दिवस भारतीय सैनिकांच्या शौर्याचा, बलिदानाचा आणि देशाप्रती असलेल्या निष्ठेचा गौरव करण्याचा दिवस आहे. भारतीय सेना आपल्या देशाच्या सीमांचे रक्षण करण्यासाठी सदैव तत्पर असते. प्रतिकूल परिस्थितीतही, आपले जवान हिमालयाच्या बर्फाच्छादित शिखरांपासून ते वाळवंटी प्रदेशांपर्यंत, देशाच्या संरक्षणासाठी रात्रंदिवस पहारा देत असतात. केवळ सीमांचे रक्षणच नव्हे, तर नैसर्गिक आपत्त्यांच्या वेळीही सेना नागरिकांच्या मदतीला धावून येते. पूर, भूकंप, त्सुनामी अशा कठीण परिस्थितीत सेनेने नेहमीच उल्लेखनीय कार्य केले आहे. सेना दिवस हा केवळ एक उत्सव नाही, तर तो आपल्या जवानांप्रती कृतज्ञता व्यक्त करण्याची आणि त्यांच्या योगदानाला सलाम करण्याची संधी आहे. या दिवशी आपण आपल्या सैनिकांच्या त्याग आणि समर्पणाचे स्मरण करूया आणि त्यांना मनापासून सलाम करूया. जय हिंद!

Read More

राजमाता जिजाबाई जयंती: 12/01/2025

जिजाबाई शहाजी भोसले, ज्यांना राजमाता जिजाबाई म्हणून ओळखले जाते, त्या भारतीय इतिहासातील एक प्रेरणादायी व्यक्ती होत्या आणि मराठा साम्राज्याचे संस्थापक छत्रपती शिवाजी महाराज यांच्या मातोश्री होत्या. त्यांचा जन्म १२ जानेवारी १५९८ रोजी सिंदखेड राजा, महाराष्ट्र येथे झाला होता. शिवाजी महाराजांचे मूल्य, नेतृत्वगुण आणि दृष्टीकोन घडविण्यात जिजाबाईंची महत्त्वपूर्ण भूमिका होती.

महत्वाचे योगदान आणि वारसा:

शिवाजी महाराजांचे मार्गदर्शन:

• जिजाबाईंनी शिवाजी महाराजांच्या मनात लहानपणापासूनच देशभक्ती, न्याय आणि जबाबदारीची भावना जागृत केली.
• त्यांनी त्यांना भारतीय संस्कृती, इतिहास आणि युद्धकौशल्य शिकवून नेतृत्वासाठी तयार केले.

धैर्य आणि नेतृत्व:

• शाहाजी राजांच्या राजकीय व्यस्ततेमुळे (त्यांच्या अनुपस्थितीत) जिजाबाईंनी एकल पालक म्हणून कौटुंबिक जबाबदाऱ्या सांभाळत शिवाजी महाराजांना प्रशासन, राजकारण आणि युद्धकौशल्य यांचे कठोर प्रशिक्षण दिले.

सांस्कृतिक आणि नैतिक प्रभाव:

• जिजाबाई धर्मपरायण होत्या आणि त्यांनी शिवाजी महाराजांना रामायण आणि महाभारत यांतील कथा तसेच भारतीय इतिहासातील पराक्रमाच्या कथा सांगून प्रेरणा दिली.
• त्यांच्या प्रभावामुळे शिवाजी महाराजांनी धर्म, न्याय आणि प्रजाहित यांचा सन्मान केला.

प्रशासनातील भूमिका:

• जिजाबाईंनी राज्याच्या सुरुवातीच्या काळात शिवाजी महाराजांना समर्थन दिले आणि मार्गदर्शन केले.

महत्त्व:

जिजाबाई या ताकद, दृढनिश्चय आणि मातृत्वाच्या प्रतिक म्हणून ओळखल्या जातात. त्यांचे जीवन हे दर्शवते की एका व्यक्तीच्या धैर्याने आणि दूरदृष्टीने संपूर्ण राष्ट्राचे भविष्य घडवता येऊ शकते.

शिवाजी महाराजांना घडविण्यातील जिजाबाईंची भूमिका आणि भारताला स्वावलंबी बनविण्याच्या त्यांच्या अढळ समर्पणामुळे त्या मराठा साम्राज्याच्या इतिहासातील एक अद्वितीय व्यक्तीमत्व होवून गेल्या आहेत.

Read More

National Youth Day (Birth Anniversary of Swami Vivekananda) 12/01/2025

National Youth Day is celebrated annually on January 12th in India to honor the birth anniversary of Swami Vivekananda, one of the country's most influential spiritual leaders and social reformers.

The day was first declared as National Youth Day by the Government of India in 1984, with celebrations starting in 1985. The purpose of this observance is to inspire young people by highlighting Swami Vivekananda's ideals, teachings, and vision for the youth as the driving force behind national development.

Significance:

1. Philosophy and Ideals: Swami Vivekananda's teachings emphasize self-reliance, character building, and dedication to service, which resonate deeply with the aspirations of the youth.
2. Empowerment: The day serves to inspire young individuals to strive for excellence and contribute to building a progressive society.
3. National Integration: His ideas promote unity, harmony, and a sense of responsibility toward the nation.

Swami Vivekananda's Vision for Youth:

1. "Arise, awake, and stop not till the goal is reached."
2. Belief in the potential of young people to bring about societal change.
3. Emphasis on education, spirituality, and moral strength.

National Youth Day is not just a commemoration but a call to action for young people to work towards personal growth and contribute meaningfully to society.

Read More

राष्ट्रीय मानवी तस्करी जागरूकता दिवस (National Human Trafficking Awareness Day): 11/01/2025

मानवी तस्करी ही एक गंभीर समस्या आहे, यामध्ये लोकांना बळजबरीने, फसवणुकीने किंवा धमकी देऊन त्यांच्या इच्छेविरुद्ध काम करण्यासाठी किंवा शोषणासाठी वाहून नेले जाते. मानवी तस्करीचे विविध प्रकार आहेत, जसे की लैंगिक शोषण, जबरदस्तीचे काम, गुलामगिरी आणि अवयव विक्री.

मानवी तस्करी हा एक गंभीर अपराध आहे जो मानवी हक्कांचे उल्लंघन आहे. यामुळे लोकांचे मानसिक आणि शारीरिक आरोग्य बिघडते आणि त्यांच्या जीवनात दीर्घकालीन परिणाम होतात.

मानवी तस्करीविरुद्ध लढण्यासाठी, आपण या समस्येबद्दल जागरूकता वाढवणे आवश्यक आहे. आपण आपल्या कुटुंब आणि मित्रांशी या विषयावर चर्चा करू शकतो आणि लोकांना या समस्येबद्दल जागरूक करण्यासाठी कार्यक्रम आयोजित करू शकतो. आपण संशयास्पद हालचालींबद्दल देखील अधिकारी आणि कायदेशीर यंत्रणांना कळवू शकतो.

आपण सर्वांनी मिळून मानवी तस्करीविरुद्ध लढण्यासाठी या समस्येबद्दल जागरूकता वाढवू शकतो, संशयास्पद हालचालींबद्दल अधिकारी आणि कायदेशीर यंत्रणांना कळवू शकतो आणि या समस्येविरुद्ध लढण्यासाठी काम करणाऱ्या संस्थांना मदत करू शकतो.

आजचा दिवस आपल्याला या समस्येबद्दल जागरूक होण्याची आणि मानवी तस्करीविरुद्ध लढण्यासाठी आपला वाटा उचलण्याची संधी आहे.

Read More

लाल बहादूर शास्त्री स्मृतिदिन विशेष: 11/01/2025

भारताच्या इतिहासात काही व्यक्ती अशा आहेत ज्यांच्या साधेपणामुळे आणि उच्च विचारांमुळे त्यांनी लोकांच्या हृदयात एक विशेष स्थान निर्माण केले आहे. लाल बहादूर शास्त्री हे त्यापैकीच एक. त्यांचा जन्म २ ऑक्टोबर १८०४ रोजी उत्तर प्रदेशातील मुघलसराई येथे झाला. त्यांनी आपल्या कारकिर्दीत देशाला अनेक महत्त्वपूर्ण योगदान दिले. विशेषतः, १९६५ च्या भारत-पाकिस्तान युद्धाच्या काळात त्यांनी देशाला खंबीर नेतृत्व दिले. ‘जय जवान, जय किसान’ हा त्यांचा नारा आजही प्रत्येक भारतीयाच्या मनात स्फूर्ती निर्माण करतो.

शास्त्रीजींचे जीवन अत्यंत साधे होते. ते दिखाऊपणात विश्वास ठेवणारे नव्हते. त्यांच्या साधेपणामुळेच ते सर्वसामान्यांचे नेते बनले. त्यांनी देशाच्या विकासासाठी कठोर परिश्रम घेतले. त्यांच्या नेतृत्वाखाली भारताने अन्नधान्याच्या उत्पादनात स्वावलंबन मिळवण्याचा प्रयत्न केला. त्यांनी ‘हरित क्रांती’ आणि ‘श्वेत क्रांती’ यांसारख्या योजनांना प्रोत्साहन दिले, ज्यामुळे देशाच्या कृषी आणि दुग्धोत्पादनात मोठी वाढ झाली.

१९६६ मध्ये ताश्कंद येथे भारत आणि पाकिस्तानच्या दरम्यान झालेल्या शांतता करारात शास्त्रीजींनी महत्त्वाची भूमिका बजावली. या करारावर स्वाक्षरी केल्यानंतर काही तासांतच ११ जानेवारी १९६६ रोजी त्यांचे रहस्यमय परिस्थितीत निधन झाले. त्यांच्या निधनाने संपूर्ण देशावर शोककळा पसरली. त्यांच्या मृत्यूचे रहस्य आजही उलगडलेले नाही, ज्यामुळे अनेक प्रश्न आजही अनुत्तरित आहेत.

लाल बहादूर शास्त्री हे केवळ एक राजकारणी नव्हते, तर ते एक सच्चे देशभक्त आणि साधे व्यक्तिमत्व होते. त्यांनी आपल्या कार्यांनी आणि विचारांनी देशाला एक नवी दिशा दिली. त्यांचा ‘जय जवान, जय किसान’ चा नारा आजही देशाच्या प्रगतीचा आणि एकतेचा संदेश देतो. त्यांच्या स्मृतिदिनी, आपण त्यांच्या साधेपणाचे, प्रामाणिकपणाचे आणि देशसेवेच्या भावनेचे स्मरण करतो आणि त्यांच्याकडून प्रेरणा घेतो. लाल बहादूर शास्त्री यांचे विचार आणि कार्य नेहमीच आपल्या स्मरणात राहतील.

Read More

विश्व हिंदी दिवस: 10/01/2025

विश्व हिंदी दिवस प्रतिवर्ष 10 जनवरी को मनाया जाता है। यह दिन हिंदी भाषा के महत्व और उसके वैश्विक प्रसार को समर्पित है। हिंदी भारत की राजभाषा है और विश्व की सबसे अधिक बोली जाने वाली भाषाओं में से एक है। यह भाषा भारत के सांस्कृतिक और साहित्यिक धरोहर का प्रतीक है और देश की एकता और अखंडता में महत्वपूर्ण भूमिका निभाती है।

विश्व हिंदी दिवस का उद्देश्य हिंदी भाषा के प्रचार-प्रसार को बढ़ावा देना और इसे अंतरराष्ट्रीय स्तर पर मान्यता दिलाना है। इस दिन विभिन्न कार्यक्रमों का आयोजन किया जाता है, जैसे कि साहित्यिक गोष्ठियां, कवि सम्मेलन, भाषा प्रतियोगिताएं और व्याख्यान। इन कार्यक्रमों के माध्यम से हिंदी भाषा की सुंदरता, गरिमा और समृद्धि को प्रदर्शित किया जाता है।

हिंदी भाषा का वैश्विक स्तर पर महत्व दिन-प्रतिदिन बढ़ रहा है। आज विश्व के कई देशों में हिंदी सीखने और पढ़ने की रुचि बढ़ रही है। यह भाषा भारत के साथ-साथ अन्य देशों में भी व्यापार, शिक्षा, संस्कृति और पर्यटन के क्षेत्र में महत्वपूर्ण भूमिका निभा रही है।

विश्व हिंदी दिवस के अवसर पर हम सभी को हिंदी भाषा के प्रति सम्मान और गौरव की भावना जागृत करनी चाहिए। हमें इस भाषा को संवर्धित करने के लिए प्रयास करने चाहिए और इसे आने वाली पीढ़ियों तक पहुंचाना चाहिए। हिंदी भाषा का विकास ही भारत के समग्र विकास का मार्ग प्रशस्त करेगा।

Read More

फातिमा शेख जयंती - 09/01/2025

     

    फातिमा शेख (1831–1900) या भारतातील अग्रगण्य शिक्षिका आणि समाजसुधारक होत्या, ज्यांना भारतातील पहिल्या मुस्लिम शिक्षिका म्हणून ओळखले जाते. 19व्या शतकात त्यांनी ज्योतिराव आणि सावित्रीबाई फुले यांच्यासोबत जवळून काम केले, विशेषतः महिलांमध्ये आणि दलित समाजात शिक्षण प्रसारित करण्यासाठी योगदान दिले. शेख आणि फुले यांना समाजाकडून मोठ्या प्रमाणावर विरोध झाला, पण त्यांनी सर्वांसाठी शिक्षण उपलब्ध करून देण्याच्या त्यांच्या उद्दिष्टावर ठाम राहिले.

    1840 च्या दशकात, शेख यांनी त्यांच्या घराचे दरवाजे फुले दाम्पत्यासाठी उघडले, ज्यामुळे त्यांनी "इंडिजिनस लायब्ररी" (स्थानिक ग्रंथालय) स्थापन केले. हे भारतातील पहिल्या मुलींच्या शाळांपैकी एक होते. हे संस्थान प्रचलित जातीय व्यवस्था आणि महिलांच्या शिक्षणाच्या समर्थनाला आव्हान देण्यासाठी महत्त्वाचे ठरले. शेख यांचे योगदान ऐतिहासिकदृष्ट्या दुर्लक्षले गेले होते, परंतु अलीकडील प्रयत्नांमुळे त्यांचे वारस टिकवून ठेवण्यासाठी आणि भारताच्या शैक्षणिक सुधारणांमध्ये त्यांच्या महत्त्वपूर्ण भूमिकेची जाणीव करून देण्यासाठी प्रयत्न केले जात आहेत.

    त्यांच्या योगदानाची दखल घेऊन, भारत सरकारने फातिमा शेख यांचा जीवनप्रवास शालेय पुस्तकांमध्ये समाविष्ट केला आहे, जेणेकरून भविष्यातील पिढ्यांना शिक्षण आणि सामाजिक समतेसाठी त्यांच्या भूमिकेबद्दल माहिती मिळेल.

    शेख यांचे फुलेंसमवेत सहकार्य आणि शिक्षणासाठी दिलेले योगदान समाजाच्या विकासासाठी समावेशकता आणि समान हक्क असलेल्या शिक्षणाचे महत्त्व अधोरेखित करते.

Read More

Earth's Rotation Day 2024

Earth Rotation Day is observed annually on January 8th. This day commemorates the discovery that Earth rotates on its axis, which explains phenomena like day and night. Here's some key information about Earth Rotation Day:

Significance:

• Historical Context: The day honors the contributions of French physicist and astronomer Léon Foucault, who, in 1851, demonstrated Earth's rotation using the famous Foucault Pendulum.
• Scientific Importance: Earth's rotation on its axis is fundamental to our understanding of time, weather patterns, and celestial observations.

Fun Facts About Earth's Rotation:

1. Duration: Earth completes one rotation approximately every 24 hours, defining a day.
2. Speed: At the equator, Earth rotates at about 1,670 kilometers per hour (1,037 miles per hour).
3. Axial Tilt: Earth's axis is tilted at an angle of 23.5 degrees, which creates the seasons.
4. Gradual Slowdown: Earth's rotation is slowing down slightly over time due to tidal friction caused by the Moon. As a result, days are becoming marginally longer—about 1.8 milliseconds per century.

How to Celebrate:

• Visit a Science Museum: Many feature a Foucault Pendulum to visualize Earth's rotation.
• Stargaze: Observe celestial bodies and reflect on Earth's motion in space.
• Learn About Astronomy: Explore resources about Earth's rotation and its effects on daily life.

This day is a great opportunity to appreciate the physics and astronomy that govern our planet!

Read More

पत्रकार दिनः 06/01/2025

आजचा दिवस, पत्रकार दिन, सत्य शोधण्याच्या आणि ते जनतेपर्यंत पोहोचवण्याच्या ज्वलंत ज्योतीला वंदन करण्याचा दिवस आहे. पत्रकार हे समाजाचे अन्नदाते आहेत. ते आपल्याला सत्य घटनांची माहिती देतात, समाजातील अन्यायाच्या विरोधात आवाज उठवतात आणि देशाच्या विकासात महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावतात.

पत्रकार एकाच वेळी साक्षीदार, अभियंता आणि जनतेचा आवाज असतात. ते घटनास्थळी सर्वात आधी पोहोचून सत्य घटनांची माहिती गोळा करतात. त्यांचे लेखन समाजाला जागृत करते आणि त्यांचे विश्लेषण देशाच्या धोरणांवर प्रभाव पाडते.

आजच्या युगात पत्रकारांना अनेक आव्हानांचा सामना करावा लागतो. खोट्या बातम्यांचे प्रमाण वाढत आहे, सोशल मीडियावरील टीका आणि ट्रोलिंग वाढली आहे आणि अनेकदा पत्रकारांच्या सुरक्षेला धोका निर्माण होतो. तरीही, सत्य शोधण्याची त्यांची जिद्द अबाधित राहते.

पत्रकारांनी केलेल्या अनेक उल्लेखनीय कार्यामुळे समाजात बदल घडून आला आहे. भ्रष्टाचार उघडकीस आणणे, अन्यायाच्या विरोधात आवाज उठवणे, जनजागृती करणे, हे काही उदाहरणे आहेत. पत्रकारांच्या योगदानामुळेच आज आपल्याला स्वतंत्रपणे विचार करण्याची आणि निर्णय घेण्याची स्वातंत्र्य मिळाले आहे.

आपण सर्वजण पत्रकारांचे ऋणी आहोत. त्यांच्या कार्याची प्रशंसा करण्यासोबतच, आपणही सत्य माहितीचा प्रसार करण्यात मदत करू शकतो. खोट्या बातम्यांना खंडन करू शकतो आणि पत्रकारांच्या सुरक्षेसाठी आवाज उठवू शकतो.

पत्रकार दिन हा केवळ एक दिवस नाही, तर आपल्याला सत्य शोधण्याच्या आणि ते जनतेपर्यंत पोहोचवण्याच्या महत्त्वाची आठवण करून देणारा दिवस आहे. या दिवशी आपण सर्वजण पत्रकारांचे आभार मानूया आणि त्यांच्या कामाचे महत्त्व समजूया.

Read More

सावित्रीबाई फुले जयंती : 03/01/2025

३ जानेवारी हा दिवस भारताच्या इतिहासात एक महत्वपूर्ण दिवस आहे. या दिवशी सावित्रीबाई फुले यांचा जन्म झाला होता. सावित्रीबाई फुले यांनी भारतीय समाजात स्त्रियांच्या शिक्षण आणि अधिकारांसाठी क्रांतिकारी काम केले. त्यांच्या आणि त्यांचे पती ज्योतिराव फुले यांच्या संयुक्त प्रयत्नांमुळे मुलींच्या शिक्षणासाठी पहिली शाळा स्थापन झाली. सावित्रीबाई फुले यांनी समाजातील अस्पृश्यता आणि स्त्री-पुरुष असमानता यांसारख्या कुप्रथांविरुद्ध संघर्ष केला. त्यांच्या कार्याने भारतातील स्त्रीमुक्ती चळवळीस एक नवी दिशा दिली. आजही सावित्रीबाई फुले यांना एक आदर्श महिला म्हणून पाहिले जाते.

त्यांच्या जयंती निमित्त विनम्र अभिवादन..

Read More

आंतरराष्ट्रीय महामारी तयारी दिन: 27/12/2024

आज 27 डिसेंबर, आंतरराष्ट्रीय महामारी तयारी दिन आहे. हा दिवस जगभरातील आरोग्य प्रणाली मजबूत करण्यासाठी आणि महामारीच्या परिणामकारक व्यवस्थापनासाठी आवश्यक पावले यांच्यावर चर्चा करण्यासाठी समर्पित आहे.

महामारीचा सामना करण्यासाठी तयारी करणे ही एक आव्हानात्मक परंतु महत्त्वपूर्ण कार्य आहे. यामध्ये संसर्गजन्य रोगांची तपासणी आणि प्रतिसाद देण्यासाठी आवश्यक असलेल्या संसाधने आणि क्षमतांचे मूल्यांकन करणे, तसेच महामारीच्या बाबतीत लोकांना शिक्षित करणे आणि त्यांच्यात जागरूकता निर्माण करणे समाविष्ट आहे.

आपण महामारीच्या तयारीसाठी आपल्या भूमिका आणि जबाबदाऱ्या समजून घेऊ शकतो. आपण आपल्या आरोग्याची काळजी कशी घेऊ शकतो, आपल्या कुटुंब आणि समुदायाचे संरक्षण कसे करू शकतो आणि आपल्या शहरातील आरोग्य प्रणालीला कसे समर्थन देऊ शकतो हे शिकू शकतो.

महामारीच्या तयारीसाठी तयार राहण्यासाठी आपण काही गोष्टी करू शकतो:

आपल्या आरोग्याची काळजी घ्या: आपल्याला चांगले आरोग्य राखण्यासाठी योग्य आहार घ्यावा, नियमित व्यायाम करावा आणि पुरेसा विश्रांती घ्यावी.

आपल्या कुटुंब आणि समुदायाचे संरक्षण करा: आपल्या कुटुंब आणि समुदायातील लोकांना महामारीच्या लक्षणांबद्दल शिक्षित करा आणि त्यांना सुरक्षित राहण्यासाठी मार्गदर्शन करा.

आपल्या शहरातील आरोग्य प्रणालीला पाठिंबा द्या: आपण आपल्या शहरातील आरोग्य प्रणालीला स्वयंसेवक म्हणून मदत करू शकता किंवा आपल्याला आवश्यक असलेल्या संसाधने प्रदान करू शकता.

महामारीच्या तयारीसाठी तयार राहणे ही एक सामाजिक जबाबदारी आहे. आपण सर्वांनी एकत्रितपणे काम केले पाहिजे जेणेकरून आपण कोणत्याही महामारीचा प्रभावीपणे सामना करू शकू.

महामारी तयारीसाठी तयार रहा!

Read More

माजी आमदार प्रा. शरद पाटील यांचा स्मृतिदिन: 27/12/2024

जनता दल निधर्मी पक्षाचे माजी प्रदेशाध्यक्ष आणि मिरज विधानसभा मतदारसंघाचे माजी आमदार प्रा. शरद पाटील यांचा स्मृतिदिन . प्रा. शरद पाटील यांनी गेल्या ५५ वर्षांमध्ये सामाजिक, राजकीय आणि शैक्षणिक क्षेत्रात योगदान दिलं होतं. शरद पाटील यांनी मिरज विधानसभा मतदारसंघाचं दोन वेळा प्रतिनिधित्व केलं. तर, पुणे पदवीधर मतदारसंघातून ते एकदा विजयी झाले होते.

प्रा. शरद पाटील हे जनता दलाच्या तिकिटावर महाराष्ट्राच्या विधानसभेत मिरज विधानसभा मतदारसंघातून १९९० आणि १९९५ मध्ये विजयी झाले होते. या दोन टर्ममध्ये त्यांनी मिरज विधानसभा मतदारसंघाच्या प्रश्नांना वाचा फोडली. यानंतर विधानपरिषदेच्या पुणे पदवीधर मतदारसंघातून शरद पाटील यांनी निवडणूक लढवली. २००२ मध्ये झालेल्या पुणे पदवीधर मतदारसंघाच्या निवडणुकीत शरद पाटील यांनी भाजपचे दिग्गज नेते प्रकाश जावडेकर यांना पराभूत केलं होतं. प्रकाश जावडेकर यांना पराभूत करत ते जाएंट किलर ठरले होते.

देशाचे माजी पंतप्रधान एच.डी. देवेगौडा यांच्या जनता दल निधर्मी पक्षाचे महाराष्ट्राचे प्रदेशाध्यक्ष म्हणून शरद पाटील यांनी काम पाहिलं. ५५ वर्षांपासून सामाजिक, राजकीय आणि शैक्षणिक क्षेत्रात कार्यरत असल्यानं शरद पाटील सामाजिक चळवळींना बळ देण्याचं देखील काम करत होते. प्रा. शरद पाटील हे देशभक्त आर.पी. आण्णा पाटील यांचे सुपुत्र होय. शरद पाटील यांनी वडिलांचा वारसा आपल्या कामातून जपला. सांगली येथील लट्ठे एज्युकेशन सोसायटी मध्ये ४० वर्षे कार्यरत होते. तसेच मिरजेतील यशवंत शिक्षण संस्थेचे प्रमुख म्हणून देखील ते कार्यरत होते.

"स्वर्गीय प्रा. शरद पाटील यांना भावपूर्ण श्रद्धांजली"

Read More

आर्थिक क्रांतीचा जनक हरपला - माजी पंतप्रधान डॉ. मनमोहन सिंग कालवश:27/12/2024

भारताचे सलग दहा वर्षे पंतप्रधानपद भूषविणारे, जागतिक कीर्तीचे अर्थतज्ज्ञ, भारतातील आर्थिक क्रांतीचे जनक आणि अजातशत्रू राहिलेले काँग्रेस पक्षाचे ज्येष्ठ नेते डॉ. मनमोहन सिंग यांचे गुरुवारी रात्री दिल्लीतील 'एम्स' रुग्णालयात हृदयाच्या आजारपणामुळे निधन झाले. ते ९२ वर्षांचे होते.

हृदयाशी संबंधित आजारामुळे मागील काही दिवसांपासून त्यांची प्रकृती खालावली होती. फुफ्फुसात संसर्ग झाल्याने त्यांना गुरुवारी रात्री आठच्या सुमारास एम्स रुग्णालयाच्या अतिदक्षता विभागात दाखल करण्यात आले. मात्र, त्यांनी जीवनरक्षक प्रणालीला प्रतिसाद देणे बंद केले आणि गुरुवारी रात्री ९.५१ वाजता त्यांची प्राणज्योत वयाच्या ९२ व्या वर्षी 'एम्स' रुग्णालयात निधन. काँग्रेस पक्षासह देशभर शोककळा मालवली.

जागतिकीकरणाचे शिल्पकार

डॉ. मनमोहन सिंग हे भारतीय अर्थव्यवस्थेचे आधारस्तंभ होते, ९० च्या दशकात आर्थिक संकटात सापडलेल्या भारतीय अर्थव्यवस्थेला त्यांनी आर्थिक उदारीकरणाची जोड देत संकटातून बाहेर काढले. त्यांनी अथक प्रयत्नांमुळे जागतिकीकरणाच्या दिशेने भारताला चालना दिली. त्यांचे योगदान केवळ भारतापुरते मर्यादित नव्हते, तर ते जागतिक आर्थिक सुधारणांच्या पटलावर भारताचा ठसा उमटवणारे एक आदर्श नेते होते. १९९१ साली भारत आर्थिक संकटात सापडला होता. परकीय गंगाजळी संपल्याने देशावर आर्थिक दिवाळखोरीचे संकट होते. त्याच वेळी तत्कालीन पंतप्रधान पी. व्ही. नरसिंहराव यांनी डॉ. मनमोहन सिंग यांना अर्थमंत्री म्हणून जबाबदारी सोपवली. आपल्या आर्थिक धोरणांच्या माध्यमातून त्यांनी देशाच्या अर्थव्यवस्थेला स्थैर्य दिले.

Ref: https://epaper.pudhari.news/editionname/Sangli/PUDHARI_SAN/page/3/article/PUDHARI_SAN_20241227_03_3

Read More

राष्ट्रीय शेतकरी दिवस 23/12/2024

राष्ट्रीय शेतकरी दिन (National Farmer's Day) हा भारतात दरवर्षी 23 डिसेंबरला साजरा केला जातो. हा दिवस शेतकऱ्यांना त्यांच्या कठोर परिश्रम आणि कृषी क्षेत्रातील महत्त्वपूर्ण योगदानासाठी सन्मान देण्यासाठी समर्पित आहे.

शेतकरी हा भारताच्या अर्थव्यवस्थेचा कणा आहे. शेतकऱ्यांचे योगदान ओळखण्यासाठी शेतकरी दिन साजरा केला जातो. कृषी आव्हानांबद्दल जागरूकता निर्माण करण्यासाठी शेतकरी दिन देखील साजरा केला जातो. याशिवाय हा दिवस कृषी नवकल्पनांना चालना देण्यासाठी आणि शेतकऱ्यांच्या कल्याणासाठी साजरा केला जातो.

भारताचे पाचवे पंतप्रधान चौधरी चरण सिंग यांची जयंती म्हणून शेतकरी दिन साजरा केला जातो. चौधरी चरणसिंग यांनी देशातील शेतकरी समुदाय आणि शेतकऱ्यांच्या हक्क आणि कल्याणाचा पुरस्कार केला होता. चौधरी चरणसिंग हे शेतकरी नेते होते, म्हणून त्यांच्या जयंतीदिनी शेतकरी दिन साजरा केला जातो. चौधरी चरण सिंह यांचा जन्म 23 डिसेंबर 1902 रोजी झाला

 आज आपण सर्वच क्षेत्रात प्रगतीच्या दिशेने जात आहोत त्याला शेती हे महत्वाचे कारण आहे, शेती देशाला समृद्ध करण्यात मोठी भुमिका निभावते.

Read More

December 22 : National Mathematics Day

Every year on December 22, India celebrates the beauty of numbers and equations on National Mathematics Day, a tribute to the extraordinary mathematician Srinivasa Ramanujan. This day marks the birth anniversary of the self-taught genius whose groundbreaking contributions to mathematics have left an indelible mark on history.

Ramanujan’s work transcended limitations, unveiling hidden patterns of the universe and showcasing that mathematics is far more than just a subject in textbooks. National Mathematics Day honors his legacy and emphasizes the vital role of mathematics in our lives, inspiring curiosity and innovation in the field.

A Legacy of Inspiration

Srinivasa Ramanujan’s life story is an enduring source of inspiration for budding mathematicians. With no formal training in advanced mathematics, his natural genius unlocked a treasure trove of formulas that solved some of the most challenging problems of his time. His work in areas such as number theory, infinite series, and continued fractions continues to influence modern mathematics.

This occasion also serves as a reminder to explore the rich mathematical heritage of India, which boasts a lineage of exceptional mathematicians—from ancient times to the modern era. Their contributions have laid the foundation for the mathematical principles we use today.

Read More

World Meditation Day 21/12/2024

 

World Meditation Day is celebrated every year on Dec 21st to encourage people to come together itheshared practice of meditation and to promote global mental health and peace. This day was established to highlight the practice of meditation and its positive effects on mental and emotional well-being.

Over the years, as more people have recognized the importance of mindfulness and stress reduction in their daily lives, the day has grown in popularity. It has become a global event, marked by meditation sessions and workshops organized worldwide, fostering collective efforts toward peace, mental clarity, and emotional balance.

World Meditation Day is an international observance dedicated to emphasizing the numerous benefits of meditation for mental, emotional, and physical well-being. It invites people from all walks of life to pause, take a moment for mindfulness, and connect with their inner peace. This day serves as a reminder of the importance of mental health and the positive impact that regular meditation can have on individuals and communities alike.

Read More

आंतरराष्ट्रीय मानव ऐक्य दिन 20/12/2024

आंतरराष्ट्रीय मानव ऐक्य दिन (International Human Solidarity Day) हा दिवस दरवर्षी 20 डिसेंबरला साजरा केला जातो. हा दिवस मानवतावाद, ऐक्य आणि सहकार्य या मूलभूत मूल्यांना प्रोत्साहन देण्यासाठी आणि जागतिक आव्हानांना सामोरे जाण्यासाठी एकत्र येण्याची आठवण करून देतो.

आंतरराष्ट्रीय मानव ऐक्य दिनाचे उद्दिष्ट:

1. समानतेचे महत्त्व अधोरेखित करणे: सामाजिक, आर्थिक आणि राजकीय पातळीवर सर्वांना समान अधिकार आणि संधी मिळावी यासाठी काम करणे.
2. गरीबी हटविणे: संयुक्त राष्ट्रांच्या विकास उद्दिष्टांनुसार गरिबी हटविण्यासाठी प्रयत्न करणे.
3. सामाजिक ऐक्य वाढविणे: विविध संस्कृतींमध्ये ऐक्य प्रस्थापित करून सहकार्याला प्रोत्साहन देणे.
4. सहकार्याचा प्रचार: एकत्रितपणे जागतिक समस्यांवर उपाय शोधण्याची भावना विकसित करणे.

दिनाची महत्त्वाची वैशिष्ट्ये:

• संयुक्त राष्ट्र संघाचा निर्णय: 2005 साली संयुक्त राष्ट्र महासभेने आंतरराष्ट्रीय मानव ऐक्य दिनाची घोषणा केली.
• शाश्वत विकास उद्दिष्टे (SDGs): गरिबी, असमानता आणि अन्याय दूर करून एकत्रितपणे काम करण्याची प्रेरणा देणे.
• जागतिक सहकार्याची भावना: विविध देश, समुदाय आणि व्यक्तींमध्ये परस्पर सहकार्याची भावना निर्माण करणे.

संदेश:

आंतरराष्ट्रीय मानव ऐक्य दिन आपल्याला सांगतो की जगातील समस्यांवर उपाय शोधण्यासाठी आपण एकत्र काम केले पाहिजे. भिन्नता असूनही आपण एका मानवतेच्या धाग्याने जोडलेले आहोत.

घोषवाक्य:

"ऐक्य हीच ताकद आहे!"

Read More

Goa Liberation Day 19 Dec.2024

Goa Liberation Day is observed annually on December 19 to commemorate the liberation of Goa from Portuguese rule in 1961. It marks a significant day in India's history, as Goa was one of the last territories to be freed from colonial control.

Historical Background

• Portuguese Rule: Goa was under Portuguese control for over 450 years, having been colonized in 1510.
• Post-Independence Struggle: Even after India gained independence in 1947, Portugal refused to relinquish control over Goa, Daman, and Diu, citing their status as overseas territories.
• Indian Government's Actions: After years of failed diplomatic negotiations and non-violent protests by Goan freedom fighters, India launched a military operation named Operation Vijay in December 1961.
• Operation Vijay: The 36-hour military campaign resulted in the liberation of Goa, Daman, and Diu on December 19, 1961, bringing these territories into the Indian Union.

Significance

• Goa Liberation Day celebrates the spirit of freedom and the sacrifices made by Goan freedom fighters.
• The day also highlights India's commitment to ending colonial rule and ensuring sovereignty over its territories.

Goa Liberation Day is a reminder of the resilience and determination of the people of Goa and the larger Indian struggle for independence.

Read More

International Migrants Day 18/12/2024

International Migrants Day, observed annually on December 18, is a day designated by the United Nations to recognize the contributions of migrants worldwide and to raise awareness about the challenges they face. This date was chosen to commemorate the adoption of the International Convention on the Protection of the Rights of All Migrant Workers and Members of Their Families on December 18, 1990.

Key Themes and Objectives

1. Acknowledging Contributions:
   Migrants contribute significantly to the social, economic, and cultural development of their host and home countries. This day highlights their efforts and achievements.

2. Advocating for Rights:
   It underscores the importance of protecting the human rights of migrants, regardless of their migration status.

3. Addressing Challenges:
   Issues like xenophobia, exploitation, and discrimination faced by migrants are brought to light, with calls for inclusive and humane policies.

4. Encouraging Dialogue:
   The day promotes discussions about migration policies and the integration of migrants into societies.

Global Context

• According to the International Organization for Migration (IOM), there are over 280 million international migrants worldwide 
• Migrants often face hardships such as unsafe migration routes, separation from families, and limited access to basic services.

How It's Celebrated

• Awareness Campaigns: Governments, NGOs, and community organizations organize events, webinars, and public campaigns.
• Cultural Programs: Festivals and exhibitions showcase the diverse cultures migrants bring to their new communities.
• Advocacy Efforts: Calls for ratification and implementation of international agreements related to migrant rights.

By observing International Migrants Day, we honor the resilience and contributions of migrants and reaffirm the global commitment to upholding their dignity and rights.

Read More

सशस्त्र सेना ध्वज दिन 07/12/2024

सशस्त्र सेना ध्वज दिन (Armed Forces Flag Day) हा दरवर्षी 7 डिसेंबर रोजी भारतात साजरा केला जातो. हा दिवस भारतीय सशस्त्र दलांबद्दल (लष्कर, नौदल, वायुसेना) कृतज्ञता व्यक्त करण्यासाठी आणि त्यांना पाठिंबा देण्यासाठी समर्पित आहे. यामध्ये विशेषतः युद्धात अथवा देशाच्या संरक्षणामध्ये हौतात्म्य पत्करणाऱ्या सैनिकांचे स्मरण आणि त्यांच्या कुटुंबीयांना मदत करण्यासाठी निधी उभारला जातो. सशस्त्र सेना ध्वज दिन पहिल्यांदा 7 डिसेंबर 1949 रोजी साजरा करण्यात आला.

ध्वजाचा अर्थ: 

सशस्त्र सेना ध्वज तीन रंगांनी बनलेला असतो:

• लाल रंग: भारतीय लष्कराचे (थलसेना) प्रतीक.
• गडद निळा रंग: भारतीय नौदलाचे प्रतीक.
• हलका निळा रंग: भारतीय वायुसेनेचे प्रतीक.

हे तीन रंग सशस्त्र दलांच्या एकतेचे प्रतीक आहेत.

सशस्त्र सेना ध्वज दिनाचा उद्देश:

1. सैनिकांचा सन्मान: देशाच्या संरक्षणासाठी आपले प्राण अर्पण करणाऱ्या वीर सैनिकांना श्रद्धांजली वाहणे.
2. शहीद कुटुंबांना मदत: शहीद सैनिकांचे कुटुंब, अपंग सैनिक आणि सेवानिवृत्त सैनिक यांच्यासाठी निधी गोळा करणे.
3. देशभक्तीचा प्रचार: नागरिक आणि सैन्य यांच्यातील स्नेहभाव वाढविणे व देशभक्तीला प्रोत्साहन देणे.

सशस्त्र सेना ध्वज दिन हा सैनिकांच्या त्यागाची आठवण करून देतो आणि त्यांच्यासाठी कृतज्ञतेची भावना व्यक्त करण्याची संधी प्रदान करतो. या दिवशी प्रत्येक नागरिकाने आपल्या सशस्त्र दलांच्या त्यागासाठी आभार व्यक्त करायला हवेत आणि त्यांच्या कुटुंबांना पाठिंबा द्यायला हवा.

Read More

महापरिनिर्वाण दिन 06/12/2024

महापरिनिर्वाण दिन हा डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांचा स्मृतिदिन असून दरवर्षी ६ डिसेंबर रोजी साजरा केला जातो. डॉ. आंबेडकरांचे ६ डिसेंबर १९५६ रोजी दिल्ली येथे निधन झाले, ज्याला बौद्ध धर्मातील महापरिनिर्वाण ही संकल्पना जोडण्यात आली आहे. डॉ. आंबेडकर हे भारतीय संविधानाचे शिल्पकार, समाजसुधारक, न्यायशास्त्रज्ञ, अर्थतज्ज्ञ आणि भारतातील दलितांच्या हक्कांचे कट्टर समर्थक होते.

निधनाच्या काही आठवड्यांपूर्वी, १४ ऑक्टोबर १९५६ रोजी, त्यांनी नागपुरात लक्षावधी अनुयायांसह बौद्ध धर्म  स्वीकारला होता. बौद्ध अनुयायी त्यांना 'बोधिसत्त्व' मानतात.

'महापरिनिर्वाण' हा शब्द बौद्ध परंपरेतून प्रेरित आहे, जो निर्वाणानंतर अंतिम शांतीचे प्रतीक मानला जातो.

चैत्यभूमी स्तूपात ठेवलेल्या बाबासाहेबांच्या अस्थिकलशाला वंदन करण्यासाठी आणि त्यांच्या प्रतिमेला अभिवादन करण्यासाठी देशभरातून जवळपास २५ लाख भीम अनुयायी चैत्यभूमीवर बाबासाहेबांना आदरांजली अर्पण करतात.

महापरिनिर्वाण दिन फक्त डॉ. आंबेडकरांच्या पुण्यतिथीचे स्मरण नाही, तर त्यांच्या संघर्षपूर्ण जीवन आणि सामाजिक न्याय, समता, व बंधुत्वाच्या शिकवणींचे स्मरण करण्याचा दिवस आहे. भारतातील सामाजिक सुधारणा आणि समताधिष्ठित समाजाच्या निर्मितीसाठी त्यांचे योगदान प्रेरणादायी आहे.

Read More

Indian Navy Day : 04/12/2024

 

Indian Navy Day: Honoring the Nation's Maritime Guardians

Indian Navy Day is celebrated annually on December 4 to recognize and honor the critical role played by the Indian Navy during Operation Trident in the 1971 Indo-Pakistan War. This day is a tribute to the valor, sacrifice, and dedication of navy personnel who safeguarded the nation’s maritime borders and contributed to India’s victory.

Significance of Navy Day

The observance of Indian Navy Day aims to:

1. Educate citizens and students about the Indian Navy’s contribution to national security.
2. Commemorate the sacrifices of navy personnel who lost their lives in the line of duty.
3. Celebrate the success of Operation Trident, one of the most decisive naval actions in Indian history.

Operation Trident: A Landmark Victory

During the Indo-Pak War of 1971, Pakistan launched a surprise attack on December 3, targeting Indian air bases. In response, the Indian Navy executed a counter-offensive on the night of December 4-5, as Pakistan lacked the aerial capability to defend its naval assets.

• The Indian Navy targeted Karachi, the nerve center of Pakistan’s naval operations.
• Three missile boats—INS Veer, INS Nipat, and INS Nirghat—along with Vidyut-class boats, launched a surprise assault.
• The attack resulted in the sinking of three Pakistani naval ships, including PNS Khaibar, and inflicted heavy casualties on Pakistani forces.
• Hundreds of Pakistani naval personnel were killed.
• The operation was led by Commodore Kasargod Pattana Shetty Gopal Rao, whose leadership was instrumental in achieving this historic victory.

Read More

डॉ. राजेंद्र प्रसाद जयंती / राष्ट्रीय वकील दिवस 03/12/2024

वकिल दिन भारतात दरवर्षी ३ डिसेंबरला वकील समुदायाद्वारे साजरा केला जातो. हा दिवस भारताचे पहिले राष्ट्रपती आणि एक प्रतिष्ठित वकील डॉ. राजेंद्र प्रसाद यांच्या जन्मदिनानिमित्त साजरा केला जातो. वकिल दिनाच्या निमित्ताने श्रमिक अधिकारी, श्रमिक प्रतिनिधी, सार्वजनिक आणि खाजगी क्षेत्रातील व्यवस्थापक, व्यवस्थापन प्रतिनिधी, आणि श्रम संबंध तज्ज्ञ एकत्र येऊन त्या दिवसातील महत्त्वाच्या विषयांवर राष्ट्रीय व प्रादेशिक वक्ते विचार मांडतात.

डॉ. राजेंद्र प्रसाद (३ डिसेंबर १८८४ – २८ फेब्रुवारी १९६३)

डॉ. राजेंद्र प्रसाद हे स्वतंत्र भारताचे पहिले राष्ट्रपती होते. ते एक स्वातंत्र्यसैनिक होते आणि काँग्रेस पक्षाचे नेते म्हणून भारतीय स्वातंत्र्यलढ्यात त्यांनी महत्त्वाची भूमिका बजावली. त्यांनी १९४८ ते १९५० पर्यंत भारतीय प्रजासत्ताकाची संविधान सभा अध्यक्ष म्हणून संविधान तयार करण्यासाठी काम पाहिले. स्वातंत्र्य मिळाल्यानंतर त्यांनी स्वतंत्र भारताच्या पहिल्या सरकारमध्ये काही काळ केंद्रीय मंत्री म्हणूनही काम केले.

त्यांचा जीवनप्रवास

• जन्म: बिहारच्या सिवान जिल्ह्यातील झेरादेई येथे झाला.
• पालक: वडील महादेव सहाय हे फारसी आणि संस्कृत भाषांचे विद्वान होते, तर आई कमलेश्वरी देवी या धार्मिक स्वभावाच्या होत्या.
• लग्न: वयाच्या १२व्या वर्षी त्यांचे लग्न राजवंशी देवी यांच्यासोबत झाले.
• शिक्षण: १९१५ मध्ये त्यांनी विधी शाखेत (मास्टर्स इन लॉ) सुवर्णपदकासह पदवी संपादन केली आणि नंतर विधी शाखेत पीएच.डी. (डॉक्टरेट) पूर्ण केली.
• कारकीर्द: त्यांनी भागलपूर (बिहार) येथे वकील व्यवसाय केला आणि त्या काळात ते अतिशय लोकप्रिय आणि प्रतिष्ठित व्यक्तिमत्त्व होते.

स्वातंत्र्यलढ्यात योगदान

महात्मा गांधींच्या निष्ठा, धैर्य आणि दृढनिश्चयाने प्रभावित होऊन, त्यांनी १९२१ मध्ये विद्यापीठाच्या सिनेटरपदाचा राजीनामा दिला आणि भारतीय स्वातंत्र्यलढ्यात सक्रिय सहभाग घेतला. १९३४ मध्ये मुंबई अधिवेशनात त्यांची भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेसच्या अध्यक्षपदी निवड झाली आणि त्यांनी पक्षाचे उद्दिष्ट साध्य करण्यासाठी कार्य केले.

राष्ट्रपतीपद

• १९५० साली, भारत स्वतंत्र झाल्यानंतर त्यांची राष्ट्रपती म्हणून निवड झाली.
• राष्ट्रपती म्हणून त्यांनी पंतप्रधान किंवा पक्षाला आपल्या संवैधानिक अधिकारांवर प्रभाव टाकू दिला नाही.
• हिंदू कोड बिलाच्या अंमलबजावणीवर झालेल्या वादानंतर त्यांनी त्यांची भूमिका सौम्य केली.

निवृत्ती आणि गौरव

• १९६२ साली १२ वर्षांच्या राष्ट्रपती कार्यकाळानंतर त्यांनी निवृत्ती जाहीर केली.
• त्यांच्यानंतर डॉ. सर्वपल्ली राधाकृष्णन राष्ट्रपती झाले.
• त्याच वर्षी त्यांना भारतातील सर्वोच्च नागरी पुरस्कार ‘भारतरत्न’ ने सन्मानित करण्यात आले, जो त्यांनीच १९५४ मध्ये सुरू केला होता.

वकिल दिन हा डॉ. राजेंद्र प्रसाद यांच्या कार्याचा सन्मान करण्यासाठी आणि कायदा व न्याय क्षेत्रात जागरूकता निर्माण करण्यासाठी साजरा केला जातो.

Read More

जागतिक अपंग दिन (World Disability Day) 03/12/2024

 जागतिक अपंग दिन (World Disability Day) दरवर्षी ३ डिसेंबर रोजी साजरा केला जातो. याला "आंतरराष्ट्रीय अपंग दिन" (International Day of Persons with Disabilities) असेही म्हटले जाते. हा दिवस संयुक्त राष्ट्रसंघाने १९९२ मध्ये सुरू केला आणि अपंग व्यक्तींविषयी जागरूकता वाढवणे, त्यांच्या हक्कांबाबत जनजागृती करणे आणि समाजात त्यांच्या पूर्ण सहभागासाठी प्रयत्न करणे हा यामागील मुख्य उद्देश आहे.

उद्दिष्टे:

1. अपंग व्यक्तींच्या हक्कांचे संरक्षण: समाजात समान वागणूक, सन्मान आणि त्यांच्या गरजांची पूर्तता सुनिश्चित करणे.
2. सामाजिक समावेशकता: अपंगत्व असलेल्या व्यक्तींना समाजातील सर्व क्षेत्रांमध्ये सहभागी होण्यासाठी प्रोत्साहन देणे.
3. सार्वजनिक जागरूकता: अपंगत्वासंबंधी असलेल्या गैरसमज, भेदभाव आणि अडचणींवर उपाय शोधण्यासाठी संवाद प्रस्थापित करणे.

या दिवसाचे प्रमुख मुद्दे:

• शिक्षण, रोजगार, आरोग्य, तंत्रज्ञान आणि पायाभूत सुविधांमध्ये अपंग व्यक्तींना समान संधी उपलब्ध करून देणे.
• अडथळे दूर करून त्यांना स्वतंत्र आणि सन्मानाने जीवन जगण्याचा अधिकार देणे.
• विविध संस्थांद्वारे आणि स्वयंसेवी संघटनांच्या मदतीने याबाबत कार्यवाही करणे.

Read More

National Pollution Control Day : 02/12/2024

 National Pollution Control Day 

National Pollution Control Day is observed on December 2 every year to honor the memory of those who lost their lives in the Bhopal Gas Tragedy on this day in 1984. The day focuses on raising awareness about the devastating impact of pollution on human life and the environment, while also emphasizing the need to prevent industrial disasters like the Bhop

Purpose of National Pollution Control Day

1. Commemorating Lives Lost: A tribute to the victims of the Bhopal Gas Tragedy.
2. Awareness Building: Educating people about the severe consequences of pollution, including its impact on health and quality of life.
3. Prevention: Highlighting the importance of safety protocols to avert industrial accidents and minimize environmental harm.

The Growing Challenge of Pollution 

    Pollution is a global crisis that significantly affects human health and ecosystems. According to the National Health Portal of India, around 7 million people die annually due to air pollution worldwide. Pollution encompasses the addition of harmful substances—solid, liquid, gas, or energy forms like heat and sound—into the environment, disrupting its natural balance.

Major Causes of Pollution

1. Industrial Emissions: Release of harmful gases and waste materials.
2. Vehicular Pollution: Carbon emissions from automobiles.
3. Firecrackers and Bomb Blasts: Contributing to air and noise pollution.
4. Waste Mismanagement: Improper disposal of hazardous and non-hazardous waste.
5. Deforestation: Loss of green cover, reducing the environment’s ability to absorb pollutants. 

Call to Action

The rising pollution levels demand urgent attention from both governments and individuals. Efforts to reduce pollution include:

• Implementing stricter environmental regulations for industries.
• Promoting sustainable development practices.
• Encouraging individuals to adopt eco-friendly habits like reducing waste, conserving energy, and using public transport.
• Developing innovative solutions to combat pollution effectively.

Read More

World Computer Literacy Day 02/12/2024

 

World Computer Literacy Day

World Computer Literacy Day is observed annually on December 2 to promote digital literacy and increase awareness about the importance of computers in today's world. It was first celebrated in 2001 by the Indian computer company NIIT as part of its initiative to bridge the digital divide and empower underprivileged communities with basic computer knowledge.

Purpose of World Computer Literacy Day

1. Promoting Digital Inclusion: Encourage people, especially in rural and underdeveloped areas, to become familiar with computer usage.
2. Bridging the Digital Divide: Reduce the gap between those with access to technology and those without.
3. Empowering Individuals: Equip people with essential computer skills to improve their education, job prospects, and daily lives.

Significance of Computer Literacy

In the modern era, computer literacy is essential for:

• Education: E-learning and access to online resources.
• Employment: Skills in using computers and digital tools are prerequisites in most jobs.
• Communication: Staying connected via emails, video calls, and social media.
• Daily Life: Managing finances, accessing government services, and shopping online.

Read More

World AIDS Day: A Global Health Initiative 01/12/2024

World AIDS Day: A Global Health Initiative

World AIDS Day, observed annually on December 1, has been a cornerstone of global health awareness for the past 33 years since its inception in 1988. This day unites people worldwide to:

1. Show solidarity with individuals living with HIV.
2. Honor those who have lost their lives to AIDS-related illnesses.
3. Rally for greater efforts to prevent the spread of HIV and improve access to care.

Purpose of World AIDS Day Activities

The day serves to:

• Increase awareness about the current state of the HIV/AIDS pandemic.
• Encourage progress in prevention, treatment, and care initiatives globally.
• Combat stigma and misinformation surrounding HIV/AIDS.

Why AIDS Awareness is Crucial

1. HIV is Incurable: While HIV cannot be eradicated, advancements in prevention, diagnosis, and treatment have transformed it into a manageable condition. Early intervention and awareness are key, especially in underserved regions like rural areas.
2. Improved Outcomes: With proper care, individuals with HIV can lead long and healthy lives.

The theme for World AIDS Day 2024 is "Take the Rights Path", emphasizing the critical role of human rights in effectively combating the HIV/AIDS epidemic. This theme calls for the elimination of legal and social barriers, such as discriminatory laws and criminalization, which obstruct access to healthcare and social support for people living with HIV. By aligning with the principles of the United Nations Declaration of Human Rights, the campaign underscores that safeguarding human rights is essential to ending AIDS and achieving sustainable health outcomes globally.

Additionally, the theme urges leaders and communities to advance inclusive policies and establish legal frameworks that enable HIV prevention, treatment, and care free from stigma and discrimination. The UNAIDS campaign highlights that protecting human rights, ensuring equitable access to healthcare, and creating a supportive environment for individuals affected by HIV/AIDS are fundamental to realizing the goal of ending AIDS—not just during December, but beyond.

Read More