संत ज्ञानेश्वर महाराज संजीवन समाधी सोहळा: 28/11/2024

संत ज्ञानेश्वर महाराज, 13व्या शतकातील एक महान संत, कवी आणि विचारवंत, हे महाराष्ट्राच्या सांस्कृतिक आणि अध्यात्मिक इतिहासात एक अविस्मरणीय अध्याय आहेत. त्यांच्या जीवनाची प्रत्येक कक्षा ज्ञान, भक्ति आणि समाजसेवेने ओतप्रोत होती. त्यांच्या विचारांनी आणि लेखनाने आजही लाखो लोकांच्या मनावर अमिट छाप उमटवली आहे.

ज्ञानेश्वर महाराजांचा जन्म आपेगाव येथे झाला. लहानपणापासूनच त्यांच्यामध्ये अध्यात्मिक जिज्ञासा जागृत होती. त्यांनी वेद, पुराणे आणि उपनिषद यांचा बारकाईने अभ्यास केला. आपल्या अल्पायुषी काळात त्यांनी भगवद्गीतेवर ज्ञानेश्वरी हे अद्वितीय भाष्य लिहिले. ज्ञानेश्वरीमध्ये त्यांनी गीतेच्या कठीण संकल्पना सामान्य माणसाच्या समजुतीच्या पातळीवर आणल्या. त्यांच्या लेखनाची भाषा सोपी असूनही ती खूप खोल अर्थ देणारी आहे.

ज्ञानदेवांचे जीवन हे भक्ति आणि ज्ञानाचे एक अद्वितीय संगम होते. त्यांनी भक्ती आणि ज्ञान यांचे महत्त्व समजावून सांगितले. त्यांच्या मते, भक्ति आणि ज्ञान ही एकमेकांना पूरक असून दोन्ही एकत्र असल्यानेच मनुष्य पूर्णत्व प्राप्त करू शकतो.

ज्ञानदेवांनी समाज सुधारणेचे कामही केले. त्यांनी समाजातील काही कुप्रथांवर जोरदार टीका केली आणि समाजाला नव्या दिशेने घेऊन जाण्याचा प्रयत्न केला. त्यांच्या सर्वसमावेशक विचारांनी सर्व धर्मांच्या लोकांना प्रेरणा दिली.

केवळ 21 व्या वर्षी त्यांनी आळंदी येथे संजीवन समाधी घेतली. त्यांची समाधी आजही लाखो भाविकांचे आकर्षण केंद्र आहे. त्यांच्या समाधीला अनेक चमत्कार घडल्याचे मानले जाते.

ज्ञानदेवांनी स्थापन केलेला वारकरी संप्रदाय आजही महाराष्ट्रात प्रचंड लोकप्रिय आहे. वारकरी संप्रदायातील भक्त विठ्ठल आणि रुक्मिणी यांची भक्ति करतात. ज्ञानेश्वर महाराजांच्या विचारांचा प्रसार करण्यात वारकरी संप्रदायाने महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावली आहे.

संत ज्ञानेश्वर महाराज हे केवळ एक संत नव्हते तर ते एक महान विचारवंत, कवी आणि समाज सुधारक होते. त्यांच्या विचारांनी आणि लेखनाने अनेक पिढ्यांना प्रेरणा दिली आहे. त्यांचे जीवन आणि कार्य आजही प्रासंगिक आहे. त्यांचे विचार आपल्याला जीवन जगण्याची कला शिकवतात.

संत ज्ञानेश्वर महाराज हे महाराष्ट्राचे भूषण होते. त्यांच्या जीवनाची प्रत्येक कक्षा ज्ञान, भक्ति आणि समाजसेवेने ओतप्रोत होती. त्यांच्या विचारांनी आणि लेखनाने आजही लाखो लोकांच्या मनावर अमिट छाप उमटवली आहे. त्यांचे जीवन आपल्यासाठी प्रेरणादायी आहे.