हमीदा बानू या भारताच्या पहिल्या महिला कुस्तीपटू म्हणून ओळखल्या जातात. त्यांनी 1940 आणि 1950 च्या दशकात पुरुषप्रधान कुस्तीच्या क्षेत्रात अनेक अडथळे पार करत अनेक विजय मिळवले. त्यांच्या धाडसी व्यक्तिमत्त्व आणि अविश्वसनीय कौशल्यामुळे त्या भारतातील महिलांसाठी प्रेरणादायी बनल्या.
हमीदा बानूचा जन्म 1900 च्या दशकाच्या सुरुवातीला उत्तर प्रदेशातील अलीगढ येथे झाला. कुस्तीपटूंच्या कुटुंबात जन्मल्यामुळे लहानपणापासूनच त्यांना कुस्तीचे धडे मिळाले. त्यांचे वडील प्रसिद्ध कुस्तीपटू होते आणि त्यांनीच त्यांना प्रशिक्षण दिलं.
1930 च्या दशकात बानू यांनी कुस्तीत पदार्पण केले आणि लवकरच त्यांनी आपली ताकद आणि कुशलता सिद्ध केली. त्यांनी 300 हून अधिक सामने जिंकून अनेक राष्ट्रीय आणि आंतरराष्ट्रीय विजेतेपदे मिळवली. त्यांच्या सर्वात प्रसिद्ध विजयांपैकी एक 1954 मध्ये झाला, जेव्हा त्यांनी केवळ 1 मिनिट आणि 34 सेकंदात प्रसिद्ध पहलवान बाबा पहलवान यांना पराभूत केले. बानू यांना "महिला रुस्तम" आणि "भारताची लौह स्त्री" अशी अनेक उपाध्यांनी सन्मानित करण्यात आले.
त्या काळात महिलांचा खेळात सहभाग कमी होता आणि बानू यांना अनेकदा लिंगभेद आणि पूर्वग्रहांना तोंड द्यावे लागले. कुस्तीच्या सामन्यांमध्ये पुरुषांसोबत स्पर्धा करण्यासाठी त्यांना विशेष परवानगी मिळवावी लागली. समाजाकडून मिळालेल्या विरोधाला न जुमानता त्यांनी आपल्या क्रीडाप्रती असलेल्या प्रेमासाठी आणि जिद्दीसाठी अनेक अडथळे पार केले.
हमीदा बानू यांनी भारतात महिला कुस्तीसाठी मार्ग मोकळा केला आणि अनेक महिलांना या क्रीडेत प्रवेश करण्यासाठी प्रेरणा दिली. त्यांच्यामुळे गीता-फोगाट आणि बबिता फोगाट यांसारख्या यशस्वी महिला कुस्तीपटूंची पिढी निर्माण झाली.
हमीदा बानू यांनी आपल्या अदम्य जिद्द आणि क्रीडाप्रती असलेल्या प्रेमामुळे अनेक अडथळे पार करत आपले नाव इतिहासात कोरलं. त्या स्त्रीशक्ती आणि सामाजिक बदलासाठी प्रेरणादायी आहेत आणि त्यांचे कार्य आजही अनेकांना प्रेरणा देत आहे.
0 comments:
Post a Comment