राजमाता जिजाबाई जयंती: 12/01/2025

जिजाबाई शहाजी भोसले, ज्यांना राजमाता जिजाबाई म्हणून ओळखले जाते, त्या भारतीय इतिहासातील एक प्रेरणादायी व्यक्ती होत्या आणि मराठा साम्राज्याचे संस्थापक छत्रपती शिवाजी महाराज यांच्या मातोश्री होत्या. त्यांचा जन्म १२ जानेवारी १५९८ रोजी सिंदखेड राजा, महाराष्ट्र येथे झाला होता. शिवाजी महाराजांचे मूल्य, नेतृत्वगुण आणि दृष्टीकोन घडविण्यात जिजाबाईंची महत्त्वपूर्ण भूमिका होती.

महत्वाचे योगदान आणि वारसा:

शिवाजी महाराजांचे मार्गदर्शन:

• जिजाबाईंनी शिवाजी महाराजांच्या मनात लहानपणापासूनच देशभक्ती, न्याय आणि जबाबदारीची भावना जागृत केली.
• त्यांनी त्यांना भारतीय संस्कृती, इतिहास आणि युद्धकौशल्य शिकवून नेतृत्वासाठी तयार केले.

धैर्य आणि नेतृत्व:

• शाहाजी राजांच्या राजकीय व्यस्ततेमुळे (त्यांच्या अनुपस्थितीत) जिजाबाईंनी एकल पालक म्हणून कौटुंबिक जबाबदाऱ्या सांभाळत शिवाजी महाराजांना प्रशासन, राजकारण आणि युद्धकौशल्य यांचे कठोर प्रशिक्षण दिले.

सांस्कृतिक आणि नैतिक प्रभाव:

• जिजाबाई धर्मपरायण होत्या आणि त्यांनी शिवाजी महाराजांना रामायण आणि महाभारत यांतील कथा तसेच भारतीय इतिहासातील पराक्रमाच्या कथा सांगून प्रेरणा दिली.
• त्यांच्या प्रभावामुळे शिवाजी महाराजांनी धर्म, न्याय आणि प्रजाहित यांचा सन्मान केला.

प्रशासनातील भूमिका:

• जिजाबाईंनी राज्याच्या सुरुवातीच्या काळात शिवाजी महाराजांना समर्थन दिले आणि मार्गदर्शन केले.

महत्त्व:

जिजाबाई या ताकद, दृढनिश्चय आणि मातृत्वाच्या प्रतिक म्हणून ओळखल्या जातात. त्यांचे जीवन हे दर्शवते की एका व्यक्तीच्या धैर्याने आणि दूरदृष्टीने संपूर्ण राष्ट्राचे भविष्य घडवता येऊ शकते.

शिवाजी महाराजांना घडविण्यातील जिजाबाईंची भूमिका आणि भारताला स्वावलंबी बनविण्याच्या त्यांच्या अढळ समर्पणामुळे त्या मराठा साम्राज्याच्या इतिहासातील एक अद्वितीय व्यक्तीमत्व होवून गेल्या आहेत.