वसुबारस हा हिंदू धर्मातील एक अत्यंत प्राचीन आणि पावन सण आहे. हा सण दीपावलीच्या आगमनापूर्वी साजरा केला जातो. 'वसु' या शब्दाचा अर्थ 'गाय' आणि 'बारस' म्हणजे बारावा दिवस असा होतो. या दिवशी गायीची पूजा करण्याची परंपरा आहे.
वसुबारसचा इतिहास प्राचीन काळापासूनचा आहे. पौराणिक कथानकांनुसार, समुद्र मंथनाच्या वेळी पाच कामधेनू उत्पन्न झाल्या होत्या. त्यापैकी नंदा नावाच्या धेनूला उद्देशून हे व्रत केले जाते. गायीला हिंदू धर्मात माता म्हणून पूजले जाते. गाय दूध देते, ती घरात संपन्नता आणते आणि ती पर्यावरणासाठीही फायदेशीर आहे. म्हणूनच गायीची पूजा करून त्याचे महत्त्व दाखवले जाते.
वसुबारस साजरा कसा केला जातो?
वसुबारसच्या दिवशी सकाळी लवकर उठून स्नान करावे. स्वच्छ वस्त्र परिधान करून घराबाहेर गोपद्म रांगोळी काढावी. घरातील गाय आणि वासरू असेल, तर त्यांची पूजा विधिवतपणे करावी. गायीला निरांजनाने ओवाळून गायीला पुरणपोळीचा नैवेद्य खाऊ घालावा. गायीच्या पायावर पाणी टाकावे. गायीला हळद-कुंकू, फुले, अक्षता वाहून फुलांची माळ घालावी. वासराची अश्याच रीतीने पूजा करावी.
या दिवशी स्त्रिया बाजरीची भाकरी व गवारीच्या शेंगाची भाजी खाऊन उपवास सोडतात. भरपूर कृषी उत्पादन व्हावे, आपल्या मुला-बाळांना चांगले आरोग्य मिळावे व सुख लाभावे म्हणून ही पूजा करतात.
आर्थिक समृद्धी: गायीला धनधान्याची देवी मानले जाते. म्हणूनच गायीची पूजा करून घरात समृद्धी आणण्याची कामना केली जाते.
आरोग्य: गायीचे दूध आरोग्यासाठी फायदेशीर असते. म्हणूनच गायीची पूजा करून आरोग्य लाभण्याची कामना केली जाते.
पर्यावरण संरक्षण: गायीचे गोबर खतासाठी वापरले जाते. म्हणूनच गायीची पूजा करून पर्यावरणाचे रक्षण करण्याची कामना केली जाते.
आध्यात्मिकता: गायीला पवित्र मानले जाते. म्हणूनच गायीची पूजा करून आध्यात्मिक प्रगती साधण्याची कामना केली जाते.
या दिवशी आपण गायीचे महत्त्व समजून घेऊन आणि तिचे संरक्षण करण्याची शपथ घेऊया. वसुबारस हा आपल्याला आपल्या परंपरांचा वारसा पुढे नेण्याची प्रेरणा देतो. गायीची पूजा करून आपण नैसर्गिक कृषी पद्धतींचे महत्त्व समजून घेऊ आणि पर्यावरणाच्या संवर्धनासाठी प्रयत्न करुयात.
.jpeg)
0 comments:
Post a Comment