भारतात दशमान पद्धतीची अंमलबजावणी ही देशाच्या आधुनिकीकरणातील एक महत्त्वपूर्ण घटना होती. १ ऑक्टोबर १९५८ रोजी भारतात मेट्रिक पद्धतीला अधिकृत मान्यता देण्यात आली. या निर्णयामुळे भारतातील मापन पद्धतींमध्ये एकरूपता आली आणि आंतरराष्ट्रीय व्यापार व उद्योगासाठी मार्ग मोकळा झाला.
दशमान पद्धतीची निवड का?
आंतरराष्ट्रीय मान्यता: जगभरात दशमान पद्धतीला व्यापक स्वीकृती मिळाली होती. यामुळे भारतातही हीच पद्धत लागू करणे आवश्यक होते.
वैज्ञानिक दृष्टिकोन: दशमान पद्धत दहाच्या गुणाकारावर आधारित असल्याने ही पद्धत वैज्ञानिक दृष्टिकोनास अनुकूल होती.
सोयीस्कर: दशमान पद्धतीतील गणितीय संकल्पना सोप्या असल्याने ही पद्धत शिकण्यास आणि वापरण्यास सोपी होती.
दशमान पद्धतीचे फायदे:
एकरूपता: देशभरात एकच मापन पद्धती वापरण्यामुळे गोंधळ टळला.
आंतरराष्ट्रीय व्यापार: आंतरराष्ट्रीय व्यापारासाठी एकरूप मापन पद्धती आवश्यक असते.
शिक्षण: विद्यार्थ्यांना एकच मापन पद्धत शिकवणे सोपे झाले.
उद्योग: उद्योगधंद्यांमध्ये उत्पादन आणि वितरण प्रक्रिया सुलभ झाली.
भारतातील दशमान पद्धतीचा प्रभाव:
दशमान पद्धतीच्या अंमलबजावणीनंतर भारतात अनेक क्षेत्रांमध्ये सकारात्मक बदल झाले. उद्योगधंद्यात प्रमाणितीकरण आणि गुणवत्ता नियंत्रण सुलभ झाले. शैक्षणिक क्षेत्रात गणित आणि विज्ञान शिकण्याची पद्धती बदलली. तसेच, आंतरराष्ट्रीय व्यापार वाढण्यास मदत झाली.
दशमान पद्धतीला मेट्रिक पद्धत असेही म्हणतात.
दशमान पद्धतीत लांबी, वजन, क्षमता इत्यादी मापनासाठी विशिष्ट एकक वापरले जातात.
भारतात दशमान पद्धतीची अंमलबजावणी करण्यासाठी सरकारने मोठे प्रयत्न केले होते.
भारतात दशमान पद्धतीची अंमलबजावणी हा देशाच्या विकासातील एक महत्त्वपूर्ण टप्पा होता. यामुळे भारताची आर्थिक आणि वैज्ञानिक प्रगतीला चालना मिळाली. आज आपण दैनंदिन जीवनात दशमान पद्धतीचा व्यापकपणे वापर करतो, यामागे १ ऑक्टोबर १९५८ चा हा ऐतिहासिक निर्णय आहे.
.jpeg)
0 comments:
Post a Comment