२६ जून हा दिवस महाराष्ट्रासाठी खास आहे कारण आज आपण राजर्षी छत्रपती शाहू महाराज यांची जयंती साजरी करतो. शिवाजी महाराजांचे वंशज आणि कोल्हापूर संस्थानाचे छत्रपती, शाहू महाराज हे समाजसुधारणांसाठी आणि सामाजिक न्यायासाठी आपल्या अखंड प्रयत्नांसाठी प्रसिद्ध होते.
शिक्षणाचा पुरस्कार:
शाहू महाराजांना शिक्षणाचे महत्त्व पूर्णपणे कळत होते. त्यांनी शिक्षणाचा प्रसार करण्यासाठी अनेक शाळा आणि महाविद्यालये स्थापन केली, विशेषतः मागासवर्गीय आणि अस्पृश्य मुलांसाठी. शिक्षणासाठी त्यांनी अनेक प्रोत्साहन योजना राबवल्या आणि विद्यार्थ्यांना आर्थिक मदत पुरवली. त्यांच्यामुळेच महाराष्ट्रात शिक्षणाचा प्रसार होण्यास मदत झाली आणि समाजात जागरूकता निर्माण झाली.
सामाजिक सुधारणांचे अग्रणी:
शाहू महाराज हे समाजातील सर्व घटकांसाठी समानता आणि न्याय यांचे कट्टर समर्थक होते. त्यांनी अस्पृश्यांना आरक्षण देऊन आणि मंदिरे सर्वांसाठी खुली करून सामाजिक सुधारणांमध्ये क्रांतिकारी बदल घडवून आणले. शिक्षण आणि रोजगाराच्या संधींमध्ये समानता प्रस्थापित करण्यासाठी त्यांनी अनेक प्रयत्न केले. जात, धर्म आणि लिंग यांच्या आधारावर भेदभाव करणारी समाजव्यवस्था बदलण्यासाठी त्यांनी दिलेली लढा आजही प्रेरणादायी आहे.
आर्थिक विकासावर भर:
शाहू महाराजांनी कोल्हापूर संस्थानाच्या आर्थिक विकासावरही लक्ष केंद्रित केले. त्यांनी शेती, उद्योग आणि व्यापाराला प्रोत्साहन दिले. पायाभूत सुविधांमध्ये सुधारणा करण्यासाठी आणि सिंचन सुविधा विकसित करण्यासाठी त्यांनी अनेक प्रकल्प राबवले. त्यांच्या दूरदृष्टीमुळे कोल्हापूर संस्थान समृद्ध आणि प्रगतीशील बनले.
शाहू महाराजांचे वारसा:
शाहू महाराजांचे निधन १५ डिसेंबर १९२२ रोजी झाले. मात्र, त्यांचे कार्य आजही अमर आहे. शिक्षण, समाजसुधारणा आणि आर्थिक विकास या क्षेत्रातील त्यांचे योगदान अमूल्य आहे. ते समाजातील सर्व घटकांसाठी समानता आणि न्यायाचे प्रतीक आहेत.
आज आपण शाहू महाराजांची जयंती साजरी करत असताना, त्यांच्या विचारांपासून प्रेरणा घेऊन एका समृद्ध आणि समान समाजासाठी प्रयत्न करूया.
.jpeg)